آتشكده پرستشگاه زرتشتيان است كه آتش در جايي خاص از آن قرار ميگيرد و آيينهاي ديني در برابر آن انجام ميشود. ايرانيان باستان تا قرن 4 پ م در فضاي باز نيايش ميكردند و اردشير دوم هخامنشي اولين بار نيايشگاه مسقف ساخت.اطلاعات ما در مورد آتشكده ها به زمان ساسانيان باز ميگردد.اين آتشكده ها چهار تاقيهايي گنبد دار هستند كه درون آنها آتشداني قرار دارد و در آن آتش روشن نگه داشته ميشود.آتشكده ها بر اساس نوع آتشي كه در آنها قرار دارد به سه گروه آتش بهرام، آدران و دادگاه تقسيم ميشوند.آتشكده هاي بسياري د
آتشكدهٔ صميكان يكي از آتشكدههاي پيرامون شهر شيراز ميباشد. قدمت اين آتشكده به دورهٔ ساسانيان ميرسد. آتشكدهٔ صميكان در ۱۴۰ كيلومتري جنوب شيراز واقع شدهاست
آتشكده يزد محل نگهداري آتش مقدس زرتشتي در شهر يزد و نيايشگاه زرتشتيان ساكن در اين شهر است.
مشخصات معماري ساختمان
ساختمان اصلي آتشكده بر ارتفاعي حدود ۲۱ متر از زمين و در ميان حياط بزرگي كه درختان هميشه سرسبز سرو و كاج آن را پوشانده، قراردارد. نگاره فروهر و سرستونهاي سنگي آن زيبايي ويژهاي بدان بخشيده و روبروي اين بنا حوض آبي قرار دارد. اينكه آتشكدهها كنار آب باشند از خصوصيتهاي آتشكدهها بوده است.
سرستونهاي سنگي جلو تالار ساختمان اصلي و سنگ&zwnj
آتش اين آتشكده به شهر و بلوكات متعلق است. اين آتشكده در يزد قرار دارد و بنايي معاصر است. آتش آتشكده ورهرام از آتش اين آتشكده مقدس تر است .در ايران دو آتش ورهرام قرار دارد كه علاوه بر يزد در كرمان نيز مشاهده ميشود
آتشكده آتشكو بر سر راه قديمي نيم ور به رباط ترك در استان مركزي قرار دارد و به دوره ساساني تعلق دارد. بنا در حاشيه رشته كوه و در جنوب روستاي آتشكده قرار گرفته و بر دشت نيم ور مشرف است و از دو بخش ايوان و چهار تاقي تشكيل شده كه ايوان آن بسياربلند است. آثار اتاقهاي جانبي نيز ديده ميشود. بر روي چهار تاقي گنبدي احتمالا از آجر داشته است. خصوصيت بارز اين بنا ضخامت ديوارها و ساخته شدن آنها از سنگ لاشه است. بناي اين آتشكده به شماره 311در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
اين آتشكده در دوازده كيلومتري راهجرد در 65 كيلومتري شمال اراك قرار دارد. بناي آن به دوران ساساني ساخته شده است و معماري آن به صورت نمادين نشاندهنده يك آتشكده ساساني است
از اين آتشكده اطلاعات چنداني در دست نداريم.تنها ميدانيم حمزه اصفهاني در قرن پنجم هجري در كتاب خود تاريخ سني ملوك الارض و انبيا در ذكر پادشاهي كي اردشير مينويسد كه او در يك روز سه آتشگاه بر پا كرد و يكي از اين آتشگاهها آتشكده مهر اردشير در اردستان است. آتشكده هاي ديگر در ماربين اصفهان و رستاق خوار قرار دارند.
يك آتشكده ساساني در روستاي خرم دشت در جنوب كاشان قرار دارد. اين بنا از سنگ وگچ ساخته شده است و به دوره ساساني تعلق دارد. دور تا دور آتشكده را يك دهليز فرا گرفته است
از آتشكده بارنوا اطلاعات چنداني در دست نيست ، مسعودي در كتاب مروج الذهب نوشته است كه در دومين روز به قدرت رسيدن اردشير اين آتشكده در جنوب ايران ساخته شده است.