ارزشمندترين غار فارس

استان فارس نه تنها براي تاريخ دوستان مقصد سفر خوبي است، بلكه براي ماجراجويان آنقدر جذابيت دارد كه آنها را كيلومترها در سفر نگه دارد. يكي از اين مقاصد ماجراجويانه سفر، غار كان گوهر بوانات است كه به عنوان بزرگترين و مهم‌ترين معدن سنگ آهن اين منطقه شناخته مي شود و البته مهم تر از آن، يكي از تاريخي ترين غارهاي فارس است كه عمر آن به دوران پيش از تاريخ مي رسد.

غار كان گوهر به دليل كاني‌هاي قوي و با ارزش معدني مثل آهن و منگنز به اين نام معروف شده است و آثار با ارزش زمين شناسي و ميراث گذشته مربوط به عهد مفرغ در آن وجود دارد.

طول غار كان گهر حدود 2 كيلو متر است و دهانه مثلثي شكل آن ابعادي معادل 30 در 20 متر دارد. ارتفاع دهانه از سطح دريا هم 2300 متر است.

غار شامل دو بخش است: بخش ريزش كرده و بخش طبيعت ساخته. بعد از ورود به غار، تالاري مدور به شعاع 30 متر قرار دارد. ارتفاع سقف در اين محل حدود 20 متر است، تالار با شيبي 50 درجه به سوي پايين مي رود، سپس وارد تالاري بيضي شكل به قطرهاي 40 در 180 مي‌شود كه با شيبي 60 درجه به سمت بالا مي رود.

با عبور از دالاني كوتاه، تالار ديگري به ا بعاد 12 در10 متر كه سنگ هاي سياه و سفيد زيبايي ساخته شده قرار دارد، درون اين تالار پرتگاهي به بلندي 8 متر ديده مي‌شود و در انتهاي آن دهليزي قرار گرفته است.

دهليز گوشه تالار آخر، طبيعت ساخته و حدود دوازده متر است و به تالاري به ابعاد 15 در 12 متر وصل مي شود. ديواره‌هاي اين تالار پوشيده از غار سنگ‌هاي گل كلمي مي‌باشد.

گودال كوچك آب كه محل ريزش چكه است در كف آن وجود دارد و آثار ريزش سقف در اين تالار به چشم مي خورد. از انتهاي اين تالار دهليزي كه بايد خزيده از آن عبور كرد شروع مي‌شود كه پس از حدود 20 متر به يك چاه مي‌رسد.

بدنه چاه در بعضي بخش‌ها تنگ و دست و پا به بدنه مي رسد و در بعضي قسمت‌ها بدنه گشاد شده و بايد پاندول وار از آن گذر كرد.

سالن‌هاي مرتفع غار كه ارتفاع سقف بعضي از قسمتهاي آن تا 30 متر مي‌رسد و تونل‌هاي طويل آن از ديد بسياري از مردم پنهان مانده و در حال ناپديد شدن مي باشد و ارتباط تونل انتهايي آن بر اثر رسوبات جديد در حال قطع شدن با بيرون است.

ريزش سنگها و شيب نسبتا تند كوه دسترسي آسان به دهانه اصلي و داخل غار را كمي با مشكل مواجه ساخته است. جلوي دهانه غار سنگ هاي زيادي قرار گرفته و به دليل ريزش بي‌رويه سنگ امكان دستيابي به آثار و لايه‌هاي باستاني احتمالي غير ممكن شده است.

چطور برسيم؟

براي ديدن غار كان گوهر بايد به بخش سرچهان شهرستان بوانات سفر كنيد. بوانات از شمال با شهرستان ابركوه و بخش مروست از استان يزد و از جنوب‌غرب با شهرستان مهريز و از غرب با شهرستان خرم بيد همجوار است.

بهترين راه براي دسترسي به غار اين است كه راهي جاده شيراز - ده بيد (صفا شهر)  شويد، به مسير بوانات – منج برويد سپس با طي حدود 3 كيلومتر و گذر از كنار پاسگاه محيط باني و طي 2 كيلومتر داخل دره به مقابل مثلث فرو افتاده و دهانه غار برسيد.